Ngôn ngữ là một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà trẻ cần phát triển trong những năm đầu đời. Ngôn ngữ giúp trẻ giao tiếp với người khác, học hỏi và khám phá thế giới xung quanh. Chậm phát triển ngôn ngữ gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống của trẻ. Bởi vậy ba mẹ cần sớm phát hiện dấu hiệu trẻ chậm phát triển từ ngữ để có phương án hỗ trợ kịp thời và chính xác nhất.
1. Dấu hiệu trẻ sơ sinh chậm phát triển ngôn ngữ
Chậm phát triển ngôn ngữ là một dạng rối loạn giao tiếp. Trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu và/hoặc sử dụng ngôn ngữ nói. Dưới đây là một số khó khăn trẻ gặp phải:
- Phản ứng với ngôn ngữ
- Hiểu từ hoặc câu
- Nói những từ đầu tiên hoặc học từ
- Ghép các từ lại với nhau để tạo thành câu
- Xây dựng vốn từ vựng
Trẻ em phát triển ngôn ngữ ở các mức độ khác nhau. Vì vậy, việc so sánh con bạn với những đứa trẻ khác cùng độ tuổi có thể không giúp bạn biết con mình có chậm phát triển ngôn ngữ hay không.
Đó là lý do tốt nhất nên nhờ chuyên gia tư vấn nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây ở con mình theo từng độ tuổi khác nhau.
Đến 6 tháng, con bạn không:
- Cố gắng sử dụng giao tiếp bằng mắt
- Nhìn bạn khi bạn gọi tên họ
- Quay sang nhìn đồ vật khi bạn nói về chúng.
Đến 12 tháng, con bạn không:
- Chơi các trò chơi như ú òa
- Cố gắng giao tiếp với bạn bằng âm thanh, cử chỉ và/hoặc lời nói
- Cố gắng giao tiếp với bạn khi họ cần giúp đỡ hoặc muốn điều gì đó.
2. Nguyên nhân trẻ chậm phát triển ngôn ngữ
Theo Cơ quan Y tế Dự phòng Hoa Kỳ (U.S. Preventive Services Task Force), chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ có nhiều nguy cơ tiềm ẩn từ di truyền trong gia đình. Chậm phát triển ngôn ngữ có nhiều khả năng xảy ra đối với:
- Con trai
- Sinh non
- Sinh con nhẹ cân
- Có tiền sử gia đình về chậm phát triển ngôn ngữ hoặc rối loạn giao tiếp
- Có cha mẹ trình độ học vấn thấp hơn
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác dẫn đến việc trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, bao gồm:
- Trẻ bị hội chứng tự kỷ hoặc hội chứng Down: Trẻ tự kỷ gặp khó khăn trong giao tiếp. Người nghe có thể không hiểu họ đang nói gì. Những trẻ gặp hội chứng tự kỷ, Down thường lặp đi lặp lại những từ giống nhau. Đó là cụm từ họ đã nghe trong chương trình truyền hình, trò chơi điện tử hoặc phim.
- Thiểu năng trí tuệ: Những đứa trẻ này có thể gặp khó khăn trong việc tạo ra hoặc phát âm những từ mà người khác có thể hiểu được. Chúng cũng có thể gặp rắc rối trong việc ghép các câu lại với nhau cho có nghĩa.
- Trẻ gặp vấn đề về thính giác hoặc nhiễm trùng tai: Trẻ gặp vấn đề khi nghe có thể gặp khó khăn khi nói, hiểu, bắt chước và sử dụng ngôn ngữ.
- Suy giảm chức năng răng miệng, chẳng hạn như các vấn đề về lưỡi hoặc vòm miệng… Điều này gây khó khăn cho việc phối hợp giữa môi, lưỡi và hàm để tạo ra âm thanh lời nói.
Sự chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi có thể ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của bé. Ba mẹ chính là những người hiểu rõ con mình hơn bất kỳ ai khác. Nếu bạn thấy lo lắng và cảm nhận con có bất kỳ dấu hiệu của chậm phát triển ngôn ngữ, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn chính xác nhất.
Xem thêm: Con bạn có phải đang chậm phát triển?
